Wybrzeże Słowińskie Jeziora przybrzeżne

Jeziora przybrzeżne

Ponad 6000 lat temu morze opierało się o pas moren czołowych, w którym leży m.in. Rowokół, tworząc płytką i rozległą zatokę. Prądy morskie nanosiły ciągle piasek i budowały mierzeję, odcinając zatokę. Jej zamkniecie nastąpiło 5500 lat temu. W ten sposób powstało duże przybrzeżne jezioro, którego wody wysłodziły się dość szybko. Stopniowe i nierównomierne zarastanie jeziora oraz odkładanie się coraz grubszych pokładów mułów i torfu doprowadziły do utworzenia czterech jezior: Łebsko, Gardno, Dołgie Wielkie i Dołgie Małe, oraz do wytworzenia płaskiej, rozległej, podmokłej i zatorfionej równiny przymorskiej. W ostatnich latach można zaobserwować powstawanie piątego jeziora (Smołdzińskiego), tworzącego się w wyniku odcięcia zatoki w północno-wschodniej części jeziora Gardno. Wody dwóch największych jezior Słowińskiego Parku Narodowego – Łebska (7140 ha. 3. co do wielkości w Polsce i największe z przybrzeżnych) i Gardna – (2468 ha) są żyzne i niezbyt czyste. Do Łebska uchodzi rzeka Łeba, a do Gardna – Łupawa. Do płytkich (Łebsko – 6.3 m, Gardno – 2,6 m) i zamulonych jezior przenoszą one znaczne ilości zanieczyszczeń. W ciągu 60 lat powierzchnia Łebska zmniejszyła się o 400 ha. Charakterystyczne dla obu akwenów są okresowe wlewy wód morskich, żyją tu więc również gatunki słonolubnych roślin i zwierząt.

Roślinność

Charakterystyczną cechą Wybrzeża Słowińskiego jest ogromna różnorodność zespołów roślinnych – od muraw napiaskowych, wrzosowisk i borów sosnowych po torfowiska, bory bagienne, lasy olszowe oraz niewielkie fragmenty buczyn i dąbrów. Na wydmach występuje kocanka piaskowa, jasieniec piaskowy, szczotlicha siwa i mikołajek nadmorski. Starsze wydmy są porośnięte płatami nadmorskiego boru bażynowego z sosną zwyczajną. Na Wydmie Czołpińskiej spotyka się kosodrzewinę – gatunek, który został tu wprowadzony sztucznie w celu utrwalenia wydm. Niezwykle interesujące pod względem botanicznym jest jezioro Dołgie Wielkie. Występują tu liczne ściśle chronione rośliny reliktowe, np. podwodny paprotnik – poryblin jeziorny oraz brzeżyca jedno-kwiatowa. Na jeziorze Dołgie Małe wykształca się plo torfowe, czyli pływający po wodzie „kożuch” zbudowany z torfowców, na którym widoczne są czerwone rozetki owadożernej rosiczki okrągłolistnej. Torfowiska wysokie spotykamy w okolicach jezior Łebsko i Gardno. Ciekawą i rzadką rośliną jest malina moroszka, która stanowi relikt epoki lodowcowej. Między Łebą a ujściem Piaśnicy znajduje się unikatowy rezerwat „Choczewskie Cisy”, z jedynym naturalnym stanowiskiem tych drzew na Wybrzeżu Słowińskim, rezerwat torfowy „Białogóra” oraz „Piaśnickie Łąki” – zbiorowisko słonorośli z udziałem gatunków atlantyckich.

Legowiska ptaków

Nad jeziorami Łebsko i Gardno utworzono rezerwaty ptaków wodnych – „Żarnowskie Łęgi”, „Gackie Łęgi” i „Cieminskie Błota”. Lęgowiska mają tu m.in.: biegus zmienny, remiz, wąsatka, błotniak łąkowy, żuraw, brodziec samotny, perkoz dwuczuby, łabędź niemy, mewa. W lasach żyją jelenie, sarny, dziki, borsuki, kuny, gronostaje, wiewiórki. W okolicach jezior można spotkać bobry i wydry. Z powodu okresowych wlewów wody morskiej w jeziorach występują fladry, śledzie, dorsze, płastugi, szproty, węgorze, łososie, a także gatunki słodkowodne – okoń, sandacz, płoć, leszcz, szczupak i miętus.