Motywy i przedmiot ochrony środowiska w przeszłości

Motywy i przedmiot ochrony środowiska w przeszłości.
Przypadki szacunku i pietyzmu w odniesieniu do niektórych osobliwych obiektów przyrody: gajów, głazów, źródeł itd. były zjawiskiem powszechnym już u ludzi pierwotnych. Efektem ich była ochrona tworów przyrody, choć ich motywem były kult religijny bądź lęk i bojaźń przed czymś niezwykłym lub nieznanym. Wyrozumowane przejawy ochrony obiektów i zasobów przyrody zdarzały się sporadycznie w starożytności, a częściej w średniowieczu. Wypływały one już z przesłanek racjonalnych, chociaż niekiedy .przybierały formy kultu religijnego. Tak traktować należy np. ochronę krokodyli w starożytnym Egipcie, gdzie w ramach kultu chroniono głównego sprzymierzeńca w ochronie czystości wód Nilu. Również względy gospodarcze skłaniały ówczesnych władców do wydawania zakazów, np. wycinania lasów (w Chinach w X w. p.n.e., w Rzymie w V w. p.n.e., w Danii w XVII w., w Rosji w XVIII w.), nakazu ochrony niektórych gatunków roślin (cisa w Polsce w XV w.) lub zwierząt (bobra w Polsce od czasów Bolesława Chrobrego, ograniczania polowań na łosie, tury i dzikie konie w Polsce od XV w.), ochrony upraw rolnych (w Polsce w XV w. przez zakaz polowań na polach w okresie od wiosny do sprzętu zbóż) itp. Niekiedy u podstaw tych nakazów tkwiły przesłanki emocjonalne. Na przykład w 1335 r. w Zurychu zarządzono ochronę ptaków śpiewających dla ich pożyteczności oraz, że „…swoim śpiewem radują serca ludzkie”.   Romantyzm – wzrost motywów uczuciowych.
Motywy uczuciowe przybierały bardzo na znaczeniu w okresie romantyzmu, nawołującego do „powrotu do natury”, zwłaszcza wobec coraz wyraźniej już wtedy dostrzeganych ujemnych dla przyrody skutków uprzemysłowienia, urbanizacji i rabunkowej eksploatacji w krajach kolonialnych. W niektórych krajach, szczególnie w Polsce, w tym okresie duży dodatkowy wpływ na stosunek do przyrody miały motywy patriotyczne. Polacy, pozbawieni własnej państwowości, przejawiali swój patriotyzm w miłości do ojczystej przyrody.